Odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania gospodarczego. Zagadnienia prywatno- i publicznoprawne

Wstęp 11

Część I.

Odpowiedzialność wynikająca z regulacji z zakresu prawa ochrony konkurencji i konsumentów 13

1. Roszczenia odszkodowawcze za naruszenie prawa konkurencji. Uwagi na tle dotychczasowych doświadczeń (Daria Kostecka-Jurczyk) 15

1.1. Wprowadzenie 15

1.2. Ujawnienie materiału dowodowego w świetle Dyrektywy 16

1.3. Kwantyfikacja szkody i wysokość odszkodowania 17

1.4. Zarzut przerzucenia 21

1.5. Zakres jurysdykcji sądów państw członkowskich UE 22

1.6. Roszczenia odszkodowawcze za naruszenie prawa konkurencji w Polsce 23

1.7. Podsumowanie 25

2. Realizacja uprawnień konsumenta w modelu logistycznym opartym na dropshippingu (Agnieszka Sobiech) 26

2.1. Wprowadzenie 26

2.2. Rodzaje współpracy opartej na dropshippingu 27

2.2.1. Model, w którym hurtownik jest sprzedawcą towaru, a sklep internetowy występuje jako pośrednik 27

2.2.2. Model, w którym sklep internetowy występuje jako zastępca pośredni 29

2.2.3. Model, w którym sklep internetowy kupuje towar od dostawcy (hurtownika) i następnie odsprzedaje klientowi 29

2.3. Uprawnienia konsumenta zawierającego umowę na odległość 30

2.4. Zagrożenia dla konsumenta związane z możliwością dochodzenia jego uprawnień 35

2.5. Podsumowanie 38

3 Wpływ wykonania przez bank zobowiązania wynikającego z umowy z konsumentem na ocenę abuzywności postanowienia umownego w kontekście prawa Unii Europejskiej (Bartosz Ziemblicki, Mateusz Lewandowski) 39

3.1. Wprowadzenie 39

3.2. Niedozwolone postanowienia umowne w prawie polskim i Unii Europejskiej 40

3.3. Sytuacja na polskim rynku kredytowym 41

3.4. Moment, na który ocenia się abuzywność postanowień umownych 44

3.5. Możliwość sanowania niedozwolonych postanowień umownych 46

3.6. Ostateczne ukształtowanie się linii orzeczniczej 48

3.7. Podsumowanie 50

4. Kredytodawca i pozaodsetkowe koszty kredytu w czasie pandemii (Norbert Czechowski) 52

4.1. Wprowadzenie 52

4.2. Społeczna gospodarka rynkowa w demokratycznym państwie prawa 53

4.3. „Promieniowanie” Konstytucji 54

4.4. Maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu 55

4.5. Penalizacja żądania dwukrotności maksymalnych pozaodsetkowych kosztów kredytu 57

4.6. Stosowanie przepisów karnych do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy 59

4.7. Podsumowanie 60

Część II

Pozycja dłużnika w zakresie odpowiedzialności w wybranych obszarach prawa prywatnego i publicznego 63

5. Odpowiedzialność dłużnika za powstały dług celny (Ewa Gwardzińska) 65

5.1. Wprowadzenie 65

5.2. Pojęcie długu celnego i dłużnika w ustawodawstwie celnym 65

5.3. Odpowiedzialność prawna dłużnika za powstały dług celny 70

5.4. Odpowiedzialność solidarna 70

5.5. Podsumowanie 74

6. Zasada lojalności kontraktowej a nieprawidłowe wykonanie umowy o dofinansowanie ze środków europejskich (Wojciech Fill) 75

6.2. Subsumpcja 76

6.3. Charakter prawny odpowiedzialności beneficjenta z tytułu nieterminowej realizacji celu umowy. 78

6.4. Przyczynienie się organu jako przesłanka egzoneracyjna 79

6.5. Zasada proporcjonalności, słuszności i dobrej wiary oraz nadużycie prawa podmiotowego 80

6.6. Podsumowanie 82

7. Odpowiedzialność cywilnoprawna za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej zainicjowanej przez płatnika (Zbigniew Długosz) 83

7.1. Wprowadzenie 83

7.2. Rodzaj odpowiedzialności dostawcy i sposób naprawienia szkody 85

7.3. Zakres obowiązku zwrotu lub przywrócenia stanu rachunku 87

7.4. Transakcje zainicjowane za pośrednictwem PISP 89

7.5. Odpowiedzialność dostawcy odbiorcy 89

7.6. Zasady ponoszenia odpowiedzialności w przypadku użytkowników innych niż konsumenci 90

7.7. Odpowiedzialność określona przepisami u.u.p a zasady ogólne 91

7.8. Podsumowanie 93

8. Dopuszczalność mediacji jako sposobu modyfikacji odpowiedzialności za nienależyte wykonanie umowy zawartej z jednostkami sektora finansów publicznych (Grzegorz Stankiewicz) 94

8.1. Wprowadzenie 94

8.2. Rozwiązywanie sporów na drodze mediacji 96

8.3. Dyscyplina finansów publicznych a możliwość mediacji przed zmianą art. 54a ustawy o finansach publicznych 98

8.4. Dopuszczalność zawarcia ugody przez jednostki sektora finansów publicznych w związku z nowelizacją ustawy o finansach publicznych i zmianami innych przepisów 100

8.5. Dopuszczalność ugody w zamówieniach publicznych – de lege ferenda 102

8.6. Podsumowanie 103

Część III

Zagadnienia strukturalne odpowiedzialności dłużnika w wybranych modelach zobowiązań 105

9. Odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu prostej spółki akcyjnej – zagadnienia wybrane (Piotr Horosz) 107

9.1. Wprowadzenie 107

9.2. Przepisy regulujące zasady odpowiedzialności cywilnoprawnej członków zarządu P.S.A. – klasyfikacja 109

9.3. Odpowiedzialność cywilnoprawna członków zarządu P.S.A. – rozdział 6

działu Ia. 110

9.3.1. Przepis art. 300132 KSH. 110

9.3.2. Pozostałe przepisy rozdziału 6 112

9.4. Odpowiedzialność członków zarządu P.S.A. ponoszona na podstawie przepisów spoza rozdziału 6 działu Ia 114

9.5. Podsumowanie 115

10. Odpowiedzialność pozaumowna przewoźnika za szkody w przesyłce w prawie krajowym – stan obecny i propozycje zmian (Daniel Dąbrowski) 116

10.1. Wprowadzenie 116

10.2. Uwagi ogólne dotyczące aktualnej regulacji krajowej 117

10.3. Odpowiedzialność pozaumowna przewoźnika wobec osoby uprawnionej 119

10.4. Odpowiedzialność pozaumowna przewoźnika wobec osoby trzeciej 121

10.5. Zasada pełnego odszkodowania przy pozaumownej odpowiedzialności przewoźnika 121

10.6. Ocena regulacji krajowej dotyczącej odpowiedzialności pozaumownej przewoźnika 122

10.7. Wzorce unormowania i propozycja regulacji odpowiedzialności pozaumownej przewoźnika 123

10.8. Podsumowanie 125

11. Uwagi w aspekcie ułatwień dowodowych w polskim i międzynarodowym prawie przewozowym (Małgorzata Szymszon) 126

11.1. Wprowadzenie 126

11.2. Ułatwienia dowodowe dotyczące przyjęcia przesyłki – domniemanie należytego stanu przesyłki a list przewozowy jako dowód prima facie 128

11.3. Ułatwienia dowodowe dotyczące deklaracji wartości przesyłki 130

11.4. Ułatwienia dowodowe dotyczące odpowiedzialności przewoźnika 131

11.5. Ułatwienia dowodowe dotyczące zaginięcia przesyłki 134

11.6. Ułatwienia dowodowe dotyczące wydania przesyłki odbiorcy – wygaśnięcie roszczeń a ograniczenia dowodowe 135

11.7. Podsumowanie 137

12. Zabezpieczenie odpowiedzialności wykonawcy za wady wykonanych robót budowlanych kaucją gwarancyjną (w polskim porządku prawnym) (Anna Leśnik) 138

12.1. Wprowadzenie 138

12.2. Ogólna charakterystyka umowy kaucji gwarancyjnej 139

12.3. Określenie terminu zwrotu kaucji. Powstanie i wymagalność zobowiązania do zwrotu kaucji 143

12.4. Realizacja zabezpieczenia odpowiedzialności wykonawcy w postaci kaucji gwarancyjnej 143

12.5. Charakter prawny wierzytelności o zwrot kaucji 144

12.6. Kaucja a przewłaszczenie na zabezpieczenie 145

12.7. Kaucja a depozyt nieprawidłowy 146

12.8. Skuteczność zajęcia wierzytelności o zwrot kaucji w postępowaniu egzekucyjnym 147

12.9. Podsumowanie 150

13. Zdalne świadczenie pracy – uwagi de lege lata i de lege ferenda (Małgorzata Mędrala) 151

13.1. Wprowadzenie 151

13.2. Aktualne regulacje i praktyki związane z pracą na odległość – praca zdalna a telepraca i home office 152

13.3. Charakter prawny polecenia pracodawcy w zakresie wykonywania pracy zdalnej 156

13.4. Pozorność pracy zdalnej 159

13.5. Odpowiedzialność pracodawcy za bhp przy pracy zdalnej 160

13.6. Dotychczasowe projekty regulacji pracy na odległość oraz uwagi de lege ferenda w tym zakresie 161

13.7. Podsumowanie 162

Podsumowanie monografii (Katarzyna Marak) 164

Literatura 171

Summary 188