Łączenie pracy zawodowej z opieką nad osobą starszą w Polsce

Wprowadzenie 7

Część 1. Łączenie pracy zawodowej z opieką nad starszym członkiem rodziny w ujęciu teoretycznym 13

1.1. Osoby starsze i ich opiekunowie rodzinn 13

1.1.1. Niesamodzielność i potrzeba opieki 14

1.1.2. Opiekunowie rodzinni osób starszych 17

1.2. Taksonomia kosztów opieki nieformalnej 21

1.2.1. Koszty ekonomiczne 22

1.2.2. Koszty pozaekonomiczne 25

1.3. Kontinuum teorii praca–rodzina 28

1.3.1. Perspektywa konfliktu 31

1.3.2. Perspektywa kompensacji 33

1.3.3. Perspektywa równowagi 34

1.4. Opiekunowie rodzinni na rynku pracy 38

1.4.1. Poziom zatrudnienia 39

1.4.2. Uwarunkowania aktywności zawodowej 44

1.5. Polityka łączenia pracy z opieką nad osobą starszą 52

1.5.1. Inicjatywy międzynarodowe i krajowe 53

1.5.2. Inicjatywy zakładów pracy 57

1.5.3. Instrumenty łączenia pracy z opieką nad osobą starszą 61

Część 2. Łączenie pracy zawodowej z opieką nad starszym członkiem rodziny w świetle badań empirycznych 67

2.1. Opis badania 67

2.1.1. Metoda badawcza i dobór próby 67

2.1.2. Charakterystyka próby 70

2.2. Sytuacja opiekuńcza 73

2.2.1. Relacja między opiekunem a podopiecznym 73

2.2.2. Sposób świadczenia opieki 77

2.2.3. Obciążenie opieką 79

2.3. Sytuacja opiekunów na rynku pracy 85

2.3.1. Przebieg kariery zawodowej 85

2.3.2. Potencjał zatrudnieniowy 88

2.4. Sytuacja zawodowa niepracujących opiekunów 96

2.4.1. Niepracujący opiekunowie z doświadczeniem zawodowym i opiekuńczym 96

2.4.2. Powody braku zatrudnienia 99

2.4.3. Skłonność i gotowość do podjęcia pracy 102

2.5. Sytuacja zawodowa pracujących opiekunów 111

2.5.1. Powody kontynuacji zatrudnienia 113

2.5.2. Ekonomiczne i pozaekonomiczne czynniki motywujące do wykonywania 116

2.5.3. Plany zawodowe i perspektywy na przyszłość 117

2.6. Psychospołeczne elementy osobowości opiekunów 118

2.6.1. Światopogląd 119

2.6.2. Postawy wobec pracy zawodowej 123

2.7. Wpływ opieki na pracę i sytuację zawodową 125

2.7.1. Problemy zawodowe pracujących opiekunów 126

2.7.2. Pozycja konkurencyjna na rynku pracy 130

2.7.3. Relacje ze współpracownikami 132

2.8. Sposoby godzenia pracy zawodowej z opieką nad osobą starszą 134

2.8.1. Narzędzia łączenia ról 134

2.8.2. Radzenie sobie w sytuacjach kryzysowych 138

2.8.3. Samoocena ogólnego radzenia sobie z łączeniem ról 139

2.9. Polityka godzenia ról 140

2.9.1. Polityka publiczna 142

2.9.2. Polityka kadrowa 144

2.9.3. Finansowanie świadczeń 145

2.9.4. Przejawy dyskryminacji 145

Zakończenie 150

Załącznik 1. Kwestionariusz wywiadu skierowany do opiekunów pracujących zawodowo 155

Załącznik 2. Kwestionariusz wywiadu skierowany do opiekunów niepracujących zowodowo 169

Literatura 185

Spis rysunków 192

Spis wykresów 193

Spis tabel 194