Zarządzanie wartością inwestycji w odnawialne źródła energii

Wstęp 11

1. Uwarunkowania rozwoju energetyki opartej na źródłach odnawialnych w Polsce 15

1.1. Przesłanki rozwoju odnawialnych źródeł energii 15

1.2. Odnawialne źródła energii 16

1.3. Początki rozwoju oraz stan obecny sektora energetyki odnawialnej w Polsce 23

1.4. Prawodawstwo Unii Europejskiej wspierające OZE 28

1.5. Prawodawstwo krajowe wspierające OZE 32

1.6. Perspektywy rozwoju energetyki opartej na źródłach odnawialnych w Polsce 45

2. Koncepcja i narzędzia zarządzania wartością inwestycji w odnawialne źródła energii 50

2.1. Wstęp do zarządzania wartością inwestycji w OZE 50

2.2. Klasyfikacja mierników wartości oraz warianty wyceny 51

2.3. Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych 53

2.4. Obszary decyzyjne w zarządzaniu wartością inwestycji 54

2.5. Składowe wartości dochodowej projektu 57

2.5.1. Definicja strumienia korzyści i nakładów 57

2.5.2. Stopa kosztu finansowania inwestycji 58

2.6. Krańcowy koszt kapitału 63

3. Źródła finansowania inwestycji 65

3.1. Struktura finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych 65

3.1.1. Czy istnieje optymalna struktura finansowania? 65

3.1.2. Czy istnieje maksymalny poziom zadłużenia? 69

3.2. Źródła finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych 71

3.2.1. Finansowanie kapitałem właścicielskim 71

3.2.2. Finansowanie długiem 72

3.2.3. Środki pomocowe krajowe i zagraniczne 77

4. Zagraniczne i krajowe źródła preferencyjnego finansowania inwestycji w OZE 79

4.1. Uwarunkowania preferencyjnego finansowania OZE 79

4.2. Unijne regulacje i finansowanie OZE 80

4.3. Wzmocnienie finansowania niskoemisyjnej gospodarki i OZE – plan inwestycyjny dla Europy 83

4.4. Horyzont 2020 – finansowanie innowacji w obszarze energii i klimatu 85

4.5. Środki finansowe na rozwój gospodarki niskoemisyjnej i OZE w Polsce w latach 2014-2020 87

4.5.1. Programowanie finansowania niskoemisyjnej gospodarki i OZE w Polsce 87

4.5.2. Niskoemisyjna gospodarka i OZE w Umowie Partnerstwa 2014-89

4.6. Aktualne krajowe źródła preferencyjnego finansowania niskoemisyjnej gospodarki, efektywności energetycznej i OZE 90

4.6.1. Finansowanie OZE w Polsce w latach 2014-2020 90

4.6.2. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko i harmonogram naborów 91

4.6.3. Finansowanie OZE w regionalnych programach operacyjnych na lata 2014-2020 97

4.6.4. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Programy na lata 2015-2020 99

4.6.5. Norweski Mechanizm Finansowy 104

4.6.6. Działania dotyczące energetyki odnawialnej w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 105

4.6.7. Szansa dla polskich podmiotów finansowania projektów dotyczących bezpiecznej, czystej i efektywnej energii w programie Horyzont 2020 106

4.7. Podsumowanie 109

5. Kapitał akcyjny jako źródło finansowania spółek z sektora OZE 111

5.1. Analiza liczby debiutów spółek oraz kwota kapitału pozyskanego przez spółki z sektora odnawialnych źródeł energii 111

5.2. Analiza ryzyka inwestycyjnego oraz zmienności stóp zwrotu dla spółek z sektora odnawialnych źródeł energii 114

5.3. Analiza zwyżkowych stóp zwrotu – bogactwo akcjonariuszy spółek z sektora odnawialnych źródeł energii 126

5.4. Analiza struktury akcjonariatu spółek z sektora odnawialnych źródeł energii 126

5.5. Profil działalności, identyfikacja sektora oraz analiza misji spółek z sektora odnawialnych źródeł energii 128

5.6. Rekomendacje analityczne dla spółek z sektora odnawialnych źródeł energii 130

6. Finansowanie inwestycji w odnawialne źródła energii kapitałem wysokiego ryzyka (private equity/venture capital) 133

6.1. Finansowanie inwestycji OZE na rynku niepublicznym 133

6.2. Charakterystyka uczestników rynku niepublicznego 135

6.2.1. Venture capital 135

6.2.2. Private equity 137

6.2.3. Zainteresowanie funduszy VC/PE inwestycjami w OZE 137

6.3. Proces inwestycyjny 138

6.4. Zarządzanie ryzykiem inwestycji niepublicznych 143

6.5. Charakterystyka rynku VC/PE w Polsce 145

6.6. Badanie ankietowe funduszy venture capital w Polsce 147

6.6.1. Grupa badawcza i przebieg badania 147

6.6.2. Wyniki badania 148

6.6.3. Charakterystyka badanych funduszy inwestycyjnych 153

6.6.4. Wnioski z badania 155

7. Kredyt inwestycyjny jako źródło finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii 157

7.1. Przegląd aktualnej sytuacji finansowania OZE w bankach 157

7.2. Ograniczenia w bankowym finansowaniu OZE 159

7.3. Przygotowanie transakcji – elementy kluczowe dla oceny zdolności kredytowej 160

7.4. Specyficzne obszary newralgiczne w bankowej ocenie projektu OZE 167

7.4.1. Specyficzne obszary analizy w projektach farm wiatrowych 175

7.4.2. Specyficzne obszary analizy w projektach biogazowych 180

7.4.3. Specyficzne obszary analizy w projektach fotowoltaicznych 183

7.4.4. Specyficzne obszary analizy w instalacjach prosumenckich 184

8. Ocena finansowej opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii 186

8.1. Proces inwestowania kapitałowego 186

8.2. Szacowanie przepływów pieniężnych na potrzeby oceny projektu inwestycyjnego 188

8.2.1. Przepływy pieniężne na kolejnych etapach procesu inwestycyjnego 188

8.2.2. Zasady kalkulacji wolnych przepływów pieniężnych projektuinwestycyjnego 190

8.3. Metody oceny opłacalności projektu inwestycyjnego 200

8.3.1. Klasyfikacja metod oceny opłacalności 200

8.3.2. Metody proste 202

8.3.3. Metody dyskontowe 204

8.3.4. Metody porównywania projektów o różnym czasie trwania 215

8.4. Trwałość finansowa projektu inwestycyjnego 220

9. Ocena ekonomicznej opłacalności inwestycji w odnawialne źródła energii 221

9.1. Istota analizy ekonomicznej 221

9.2. Etapy przeprowadzania analizy kosztów i korzyści 222

9.3. Schemat rachunku kalkulacyjnego w analizie ekonomicznej 225

9.3.1. Korekty cen oraz efekty zewnętrzne w energetyce 227

9.3.2. Koszty zewnętrzne technologii energetyki odnawialnej 233

9.3.3. Społeczna stopa dyskonta 240

9.3.4. Kryteria oceny ekonomicznej opłacalności inwestycji 241

9.4. Analiza kosztów i korzyści przykładowej farmy fotowoltaicznej o mocy 1 MWp 243

9.5. Ograniczenia oceny inwestycji w odnawialne źródła energii z zastosowaniem analizy kosztów i korzyści oraz alternatywne narzędzia oceny 245

9.5.1. Analiza efektywności kosztowej 246

9.4.2. Analiza wielokryterialna 249

10. Zarządzanie ryzykiem inwestycji w odnawialne źródła energii 254

10.1. Znaczenie zarzadzania ryzykiem inwestycji w OZE 254

10.2. Podstawowe terminy i definicje 254

10.3. Proces zarządzania ryzykiem w projektach energetyki opartej na źródłach odnawialnych 257

10.4. Percepcja i podejście do ryzyka w przedsięwzięciach OZE w Europie i w Polsce 263

10.5. Analiza jakościowa czynników ryzyka 265

10.6. Wstępna analiza jakościowa ryzyka projektów inwestycyjnych OZE 267

10.6.1. Grupy czynników ryzyka 270

10.6.2. Wstępna analiza jakościowa ryzyka dużych źródeł energii – energetyka zawodowa 273

10.6.3. Wstępna analiza jakościowa ryzyka dla źródeł energetyki przemysłowej 280

10.6.4. Wstępna analiza jakościowa czynników ryzyka mikroinstalacji OZE 282

10.7. Analiza ilościowa czynników ryzyka 286

10.7.1. Metody bezpośrednie 286

10.7.2. Metody pośrednie 289

10.7.3. Opcje realne 293

11. Studium przypadku oceny opłacalności i ryzyka biogazowni rolniczej o mocy 88 kWp 297

11.1. Opis przedsięwzięcia 297

11.2. Wybór technologii fermentacji beztlenowej oraz substratów rolniczych 297

11.3. Uzysk energii elektrycznej i ciepła oraz prognoza przychodów 302

11.4. Prognoza nakładów i kosztów operacyjnych 304

11.5. Ocena opłacalności finansowej biogazowni 304

11.6. Ocena opłacalności ekonomicznej biogazowni 306

11.7. Analiza jakościowa czynników ryzykam 308

11.8. Analiza wrażliwości i wartości wyłączających 316

11.9. Analiza scenariuszy 318

11.10. Symulacja Monte Carlo

11.11. Podsumowanie 321

Zakończenie 323

Załączniki 337

Literatura363

Spis rysunków 375

Spis tabel 377

Summary 379